Trombositopeni Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
-
Trombositopeni Nedir?
-
Trombositopeni Belirtileri
-
Trombositopeni Tedavi Yöntemleri
-
Trombositopeni Tanı Süreci
-
Sıkça Sorulan Sorular
Trombositopeni, kanda pıhtılaşmayı sağlayan trombositlerin sayısındaki azalmayı ifade eden bir durumdur. Trombosit sayısının azalması, kanın pıhtılaşmasını engeller. Bu durum, vücuttaki kanamalarda artış meydana gelmesine neden olur.
Trombositopeni Nedir?
Trombositopeni nedir sorusu kapsamında trombositlerin kandaki seviyesinin mikrolitre kan başına 150.000 ila 450.000’in altına düşmesi durumuna trombositopeni denildiğini belirtmek mümkündür.
Hastalığın şiddeti değişmekle birlikte genel olarak 3 farklı kategorinin ortaya çıktığı bilinir. Bunlar; hafif, orta ve şiddetli olacak şekilde sıralanabilir. Genellikle kemik iliğinin yeterli oranda trombosit üretemediği durumlarda ortaya çıkar. Lenfoma ya da lösemi hastalarında çok daha sık görülmekle birlikte ortaya çıkan durum, farklı hastalıkların semptomları arasında da yer alabilir. Trombositopeni yapan hastalıklar arasında yer alan durumların her biri, hastalığın tedavisi sırasında değerlendirilmeye alınır.
Trombositopeni nedenleri değişiklik göstermekle birlikte genel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Yalancı Trombositopeni: Yalancı trombositopeni nedenleri trombositlerin kümelenmesi sebebiyle kan sayım cihazlarında trombosit sayısının düşük ölçülmesi yer alır.
Düşük trombosit sayısı ölçülse de aslında trombosit düşüklüğü gibi bir durum söz konusu değildir.
- Trombosit yapımının çeşitli nedenlerden dolayı bozulması.
- İmmun yıkıma bağlı oluşan trombosit düşüklüğü
- Trombositlerin anormal dağılımı
Bu ve bunun gibi hususların her biri, trombosit düşüklüğüne neden olabilir.
Diş eti kanamaları, adet dönemlerinin yoğunlaşması başta olmak üzere çeşitli semptomlara sahip olan hastalık belirtilerinin görülmesi durumunda doktor kontrolüne gidilmesi son derece önemlidir. Fiziksel muayene, kan testleri başta olmak üzere çeşitli tanı uygulamalar ile hastalığın teşhisi konulabilir.
Trombositopeni Belirtileri
Trombositopeni belirtileri hastalığın tanısını kolaylaştıran çeşitli semptomlardır. Bu nedenle belirtilerin her birinin titizlikle incelenmesi son derece önemlidir. Hastalık belirtileri son derece fazla olmakla birlikte trombositopeni ne demek, belirtileri nelerdir sorusu kapsamına giren semptomları şu şekilde sıralamak olanaklıdır:
- Kanlı kusma
- Diş eti kanaması
- İdrar ya da dışkıda kan görülmesi
- Burun kanaması
- Dalak büyümesi
- Tükenmişlik ve yorgunluk
- Deri altında mor döküntüler görülmesi
- Deri altında küçük kanamalar meydana gelmesi
- Âdet kanamalarında artış gözlemlenmesi
Trombositopeni nedir tıp, hangi belirtiler gözlemlenir sorusu kapsamında ön plana çıkan her bir belirti hastalığı doğrudan düşündürmemekle birlikte ciddiye alınması gereken semptomlar arasında yer alır. Dolayısıyla herhangi bir belirtinin görülmesi durumunda doktor kontrolüne gidilmesi son derece önemlidir.
Trombositopenin farklı türleri bulunduğundan, belirtilerin sayısı ve şiddeti hastalığın türüne göre değişiklik gösterebilir. Trombosit düşüklüğünün kandaki seviyesine göre hastalık genel olarak şu başlıklar altında değerlendirilebilir:
- Hafif: Kandaki trombosit seviyesinin 101.000 ila 140.000 arasında seyretmesi halinde hastalığın şiddeti hafif olarak değerlendirilir.
- Orta: Trombosit seviyesinin 51.000 ila 100.000 arasında seyretmesi hastalığın orta şiddetli olarak tanımlanmasını sağlar. İzole trombositopeni olarak da anılabilir. İzole trompoitopenide trombosit sayısı 150.000 mm3 altına düşer.
- Şiddetli: Kandaki trombosit seviyelerinin 51.000 ila 21.000 arasında seyretmesi durumunda hastalık şiddetli kategorisinde yer alır.
Trombositopeni Tedavi Yöntemleri
Trombositopeni tedavisi kapsamında eğer hastalık çok şiddetli değilse tedavi gerekli olmayabilir. Fakat kandaki trombosit seviyelerinin beklenenin çok aşağında olması durumunda çeşitli tedavi yöntemleri arasından uygun olanlarının tercih edilmesi gerekir. Hangi tedavinin uygulanması gerektiğine, kandaki trombosit seviyelerine bakılarak karar verilir. Aynı zamanda hastada görülen semptomlar da belirleyicidir.
Trombositepeni Tedavisi kapsamında değerlendirilebilen tedavi yöntemleri genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Kan Nakli: Trombosit seviyelerinin son derece düşük olması durumunda kan nakli uygulaması yapılabilir. Bunun temel nedeni trombosit miktarının geçici olarak arttırılmasıdır. Kan naklinin gerçekleştirilmesi sonrasında yaklaşık 3 gün içinde kandaki trombosit düzeylerinde artış meydana gelir.
- İlaçlar: İmmün trombositopeni durumunda kortikosteroid ilaçlar kullanılarak kandaki trombosit seviyesinin arttırılması hedeflenir. Streoid ilaçların herhangi bir etki göstermemesi durumunda genellikle bağışıklık sistemini baskılayabilmek için daha güçlü ilaçların kullanıldığı görülür. İlaç tedavisi, immun trombositopeni durumlarında kullanılmakta olup hastalık belirtilerinin azaltılmasını sağlayabilir.
- Splenektomi: İlaç ve kan nakli tedavisinin işe yaramadığı durumlarda dalak çıkarma olarak bilinen cerrahi operasyonlar gerçekleştirilebilir.
Tedavi yöntemlerinin her biri, trombosit sayısına ve hastalığın ciddiyetine göre tercih edilir. Bu nedenle hastalığın doğru bir şekilde teşhis edilmiş olması son derece önemlidir. Aksi halde tercih edilen tedavi yöntemi hastalığın giderilmesi için yeterli olmayabilir.
Ayrıca trombositopeni bitkisel tedavisi, hastalık belirtilerinin minimize edilmesini olanaklı hale getirebilir. Trombosit miktarının düşük olması halinde yeşil mercimek tüketimi gerçekleştirilebilir. Bunların yanı sıra bitkisel tedavi kapsamında değerlendirilebilen uygulamalar şu şekildedir:
- Lavanta kürü uygulaması
- Pancar tüketimi
- Bal kabağı
- Turunçgiller
Bunların yanı sıra ıspanak, yüksek protein oranına sahiptir. Ayrıca K vitamini de içeren ıspanak, trombosit oluşumunda destekleyici bir tür sebzedir. Ispanak suyu tüketimi ile kandaki trombosit seviyelerinin arttırılmasına destek olunabilir.
Trombositopeni Tanı Süreci
Trombositopeni tanısı hastalığın tedavisine destek olduğundan teşhis adımında son derece titiz bir şekilde hareket edilmesi oldukça önemlidir. Trombositopeni belirtileri, hastalığın teşhisine destek olduğundan hastalık semptomları muayene sırasında incelenir.
Fiziksel muayene ve hastanın tıbbi öyküsü ilk aşamada başvurulan tanı uygulamaları arasında yer alır. Bunun yanı sıra genellikle hastalık, kan testleri ile ortaya çıkar. Kan testinin yanı sıra tercih edilebilecek teşhis uygulamaları şu şekilde sıralanabilir:
- Periferik kan yayması testi
- Kan pıhtı testi
- Kemik iliği testi
- Trombosit antikor testi
Belirtilen testlerin her biri, trombosit düşüklüğünün tespit edilebilmesine imkân tanır.
Sıkça Sorulan Sorular
Trombosit düşüklüğünün nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri başta olmak üzere birçok hususu içeren soru; hastalığın çok daha iyi anlaşılmasını sağlar. Bu bağlamda trombositopeni olursa ne olur, trombositi düşüklüğü kanser mi olmak üzere çeşitli soruların cevaplandırılması, hastalıkla ilgili bilgi edinilmesini sağlayacaktır.
Trombositopeni Olursa Ne Olur?
Kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombositin düşüklüğü ile kan pıhtılaşması ve trombositopeni arasında doğrudan bir ilişki bulunur. Temel olarak trombositler, diğer kan hücreleriyle birlikte kemik iliğinde yapılır. Oluşumu gerçekleşen trombositler kanda hareket eder ve herhangi bir kan damarının hasar görmesi halinde oluşan kanamayı durdurabilmek için harekete geçer. Hasarlı damar duvarına ve birbirlerine yapışan trombositler, kanın pıhtılaşmasını sağlar. Bu sayede kanama durdurulabilir. Fakat çeşitli nedenlerden dolayı trombositlerin sayısında azalma meydana gelmesi, kanın pıhtılaşmasının engellenmesine sebep olur. Bu ise yoğun kanamaların ortaya çıkmasının temel nedenlerindendir.
Genellikle hastalık ile diş etlerinde kanamalar meydana gelir. Bunun yanı sıra burunda kanama oluşabilir. Ayrıca idrar ve dışkıda kan görülebilir. Ayrıca kadınlarda adet dönemlerinde çok daha fazla kanama görülmesi mümkündür. Bu tür durumların her biri trombosit düşüklüğünü düşündürebileceği gibi farklı hastalıklar da belirtilen semptomlara neden olabilir. Bu nedenle çeşitli testler ve muayene ile hastalığın tespit edilmesi oldukça önemlidir.
Trombositopeni Kanser Mi?
Trombositopeni kanser değildir. Çeşitli nedenlerden dolayı kandaki trombosit seviyelerinde görülen düşmedir. Bazı hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilen trombosit düşüklüğünün lösemi hastalarında daha fazla görülebildiğini söylemek olanaklıdır. Ayrıca hastalığın görülmesinin farklı nedenleri de mevcuttur. Bu nedenler arasında;
- Kanser tedavileri
- Otoimmün hastalıklar
- Viral enfeksiyonlar
- Lösemi ve lenfoma
- Zehirli kimyasallar
- Yoğun alkol tüketimi de yer alır.
Kandaki trombsit oranı çok düşük değilse herhangi bir tedaviye gerek duyulmayabilir. Bununla birlikte trombosit sayısının beklenenden daha düşük olması durumunda çeşitli tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekebilir.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
