Tip 2 Diyabet Nedir?
Diyabetin en sık görüldüğü çeşidi tip 2 olandır. Bu türde vücuttaki insülin olması gerektiği gibi kullanılamaz ve kandaki şeker düzeyi artar. Tip 2 diyabet önceden yetişkin ve yaşlı insanların yakalanabileceği bir hastalık olarak bilinirdi. Ancak her yaştan insanın yakalanabileceği bir hastalıktır. Özellikle çocukluk çağlarında obezitesi olan gençleri de etkileyebilir.
Tip 2 Diyabet Nedir?
Tip 2 diyabet nedir? sorusunu kısaca, pankreasın yeterli insülin üretemediği veya vücudun insülini kullanamadığı bir durum olarak cevaplayabiliriz. İnsülin, kan şekeri düzeylerini kontrol eden bir hormondur. Tip 2 diyabet, yetişkinlerde en yaygın görülen diyabet türüdür.
Tip 2 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Tip 2 diyabet ilk ortaya çıktığında çok hafif belirtiler gösterebilir. Bu yüzden farkına varmayabilirsiniz ve dolayısıyla da geç teşhis söz konusu olabilir. Tip 2 diyabet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Sürekli susamak,
- Çok fazla idrara çıkma,
- Görmede bulanıklık,
- El veya ayakta karıncalanma ya da uyuşma hissi,
- Yorgun hissetme,
- Yaraların geç iyileşmesi,
- Sürekli tekrarlayan maya enfeksiyonları,
- Sürekli acıkma,
- Kilo vermeye çalışmadan zayıflama,
- Sürekli enfeksiyon kapmak.
Vücudun insüline karşı direnç kazandığının bir diğer belirtisi de koltuk altı veya etrafında koyu renkli döküntüler olması olabilir. Buradaki koyu renkli döküntülere akantozis nigrikans denir. Ancak bu döküntüler kesin olarak diyabetten kaynaklanır denemez. Sadece bir göstergesi olabilir. Bu yüzden uzman doktorunuza muayene olmanızda fayda vardır.
Tip 2 Diyabetin Nedenleri Nelerdir?
Tip diyabetin nedenleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Ancak belli başlı nedenler bulunur.
- Genlerin yapısı: Vücutta insülinin üretilme şeklini etkileyen farklı yapıda DNA parçaları olabilir.
- Kilo: Fazla kilolu ya da obezite olmak insülin direncine sebep olabilir.
- Metabolik sendrom: Metabolik sendroma sahip kişilerde insülin direnci sıklıkla olabilir.
- Karaciğer: Normal şartlarda bir insan vücudunda fazla glikoz karaciğerde depolanır. Ancak bazı insanların vücudunda bu durum gerçekleşmez ve yemek yedikten sonra sürekli olarak kandaki şeker oranı yükselir.
- Hücre: Bazı zamanlarda hücreler birbirlerine yanlış sinyaller gönderebilirler veya gelen sinyalin hücre yanlış anlayabilir. Bunun sonucunda hücreler glikoz üretirse bu durum diyabete yol açabilir.
- Beta hücreleri: İnsülin üreten hücreler, insülini yanlış zamanda vücuda saldıklarında kan şekeri düşer. O anki yüksek kan şekeri bu hücrelere zarar verebilir.
Tip 2 Diyabetin Aşamaları Neler?
Tip 2 diyabet 4 aşamadan oluşur. Bunlar, insülin direnci, prediyabet, tip 2 diyabet ve vasküler komplikasyonlu tip 2 diyabet olarak sıralanır. İnsülin direnci aşamasında vücutta genellikle kan şekeri seviyesi normal aralıkta tutulmaya yetecek kadar insülin üretilir. Ancak hücreler insüline direnç gösterirse, vücut daha fazla insülin üretir. Bu durum geçici olabileceği gibi kalıcı da olabilir.
Prediyabet Aşaması
İnsülin direnci kanda glikoz birikmesine neden olur. Sonrasında kan şeker seviyesi normalden yüksektir. Ancak diyabet sınırlarına girmez. Bu noktada prediyabet aşamasında sayılırsınız. Bu aşamada herhangi bir belirtiniz olmayabilir. Ama prediyabet ilerleyen süreçte tip 2 diyabet ve kalp hastalıkları gibi durumların riskini arttırabilir.
Vücuttaki A1c oranı %6.5’ten yüksek olduğunda diyabet hastası sayılırsınız. Bu noktada sürekli susama, bulanık görme gibi tipik belirtilere sahip olabilirsiniz. Son aşama olan vasküler komplikasyonlu tip 2 diyabette ise, şeker hastalığınız damar hastalıklarına yol açmış demektir. Gözlerdeki damarlarda, böbrekte hasarlar oluşabilir. Ayrıca felç gibi sorunlarla da karşı karşıya kalabilirsiniz.
Kimler Tip 2 Diyabet Riski Altında?
Bazı durumlar tip 2 diyabet riskini arttırabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- 45 yaş veya daha büyük olmak,
- Ailede diyabetli birey olması,
- Tıbbi geçmişte insülin direnci, prediyabet, kalp ve kan damarı hastalıkları, yüksek tansiyon, iyi kolesterol bulunması,
- Kilolu veya obezite olmak,
- Hamilelik döneminde gebe diyabeti geçirmiş olmak.
Bu durumlardan farklı olarak, yaşam tarzı da diyabet riskini arttırabilir. Bunlar, egzersiz yapmamak, sigara içmek, stres, çok veya az uyumak şeklinde sıralanabilir.
Tip 2 Diyabetin Yan Etkileri Var mı?
Tip 2 diyabet kontrol altına alınmadığında pek çok hastalığa davetiye çıkarabilir.
- Eğer tip 2 diyabete sahipseniz genç yaşta bile kalp hastalığına yakalanma olasılığınız 2 kat fazla olabilir.
- İlerleyen süreçte böbrekler hasar görebilir ve bu da böbrek yetmezliğine neden olabilir.
- Kandaki şeker seviyesinin yüksek olması gözün arkasındaki küçük kan damarlarına zarar verebilir. Bu tedavi edilmezse durum körlüğe kadar gidebilir.
- Özellikle ayak ve sindirim sinirlerinde hissizlik yaşanabilir.
- Kan dolaşımı yetersiz olduğundan dolayı yaralar daha geç iyileşebilir ve enfeksiyon kapabilir.
- Uyku apnesi (uykuda solunum durması) yaşayabilirsiniz.
- İşitmede problemler yaşayabilirsiniz.
- Kandaki şeker seviyesinin yüksek olması beyne zarar verebilir. Bu da Alzheimer hastalığına yol açabilir.
Tip 2 Diyabet Önlenebilir mi?
Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek tip 2 diyabet riskinizi azaltabilirsiniz. Eğer kiloluysanız, varolan kilonuzun %7-10’unu vermeniz diyabet riskinizi yarı yarıya indirebilir. Gün içerisinde aktif olmayı deneyebilirsiniz. Günlük 30 dakika tempolu yürüyüş ile başlayabilirsiniz. Beslenmenize dikkat ederek, işlenmiş gıdalardan, şekerli besinlerde, doymuş yağlardan kaçınarak riskinizi düşürebilirsiniz. Eğer sigara içiyorsanız, bırakmayı deneyebilirsiniz.
Tip 1 ve Tip 2 Diyabet Arasındaki Fark Nedir?
Tip 1 ve 2 diyabet birbiriyle karıştırılabilir. Ancak temelde farklı sebeplere dayanan diyabet türleridir. Tip 1 diyabette pankreas insülin üretemez. Çünkü bağışıklık sistemi insülin üreten hücrelere saldırır. Tip 2 diyabette ise vücutta az da olsa insülin üretilir. Ama üretilen insüline karşı direnç gösterir.
Tip 2 Diyabet Nasıl Teşhis Edilir?
Tip 2 diyabet için bazı testler vardır. Bu testler tanının doğru olması açısından 2 farklı günde yapılabilir. Ancak doktorunuz tip 2 diyabet olduğundan eminse tek bir testte yeterli olabilir. A1c, açlık plazma glikozu ve oral glukoz tolerans testleri yapılabilir. A1c değeri son 2-3 aydaki kan şeker seviyesinin ortalamasını gösterir. Açlık plazma glikozu ise, aç karna kan şekerinin ölçülmesidir. Bu testten önce 8 saat boyunca hiçbir şey yiyemezsiniz. Oral glukoz tolerans testinde tatlı bir şey yemeden ve yedikten 2 saat sonra kan şekerine bakılır. Bu testlerin sonuçlarını uzman doktorunuz değerlendirir ve tip 2 diyabete sahip olup olmadığınıza karar verir.
Tip 2 Diyabet Nasıl Kontrol Altına Alınır?
Tip 2 diyabet süreci karmaşık olabilir. Ancak olabildiğince sağlıklı yaşam tarzını benimseyerek, belirtilerinizi en aza indirebilirsiniz. Bir diyetisyen yardımıyla ilaç ve besin planlaması yapabilirsiniz. Sağlıklı bir diyabet diyeti işlenmiş gıdalar sınırlanır, ilave şekerler azaltılır, nişastasız sebzelere yönelim olur. Hastalığı ne kadar iyi yönetirseniz, başka hastalıklara yol açma olasılığı o kadar düşük olabilir. Bu yüzden düzenli bir diyet, egzersizin yanı sıra, tansiyon ve kolesterol seviyelerinizi takip edebilir, düzenli göz ve diş muayenelerine gidebilirsiniz.
Tip 2 Diyabet Evde Tedavisi
Aynı zamanda ayaklarınızda bir yere, şişlik, kızarıklık olup olmadığını kontrol ederek en ufak bir durumda doktorunuza bildirebilirsiniz. Uykusuzluk kan şekerini arttırabileceği için düzenli uykunuzu almaya özen gösterebilirsiniz. Uyku problemleriniz varsa yine doktorunuza danışarak bunun üstesinden gelebilirsiniz. Alkol tüketimi konusunda kendinize sınırlamalar koymanız sağlığınızın devamı açısından önemlidir.
Tip 2 Diyabet Tedavisinde İlaç Kullanımı
Doktorunuzun reçete ettiği ilaçları da düzenli kullanarak Tip 2 diyabet belirtilerinizi en aza indirgeyebilirsiniz.
Tip 2 diyabet ilaç isimleri şu şekilde sıralanabilir:
- Metformin,
- Sülfonilüre,
- Meglitinit,
- İnsülin.
Eğer Tip 2 diyabet belirtilerinizin olduğunu düşünüyorsanız veya bu konuda bir riskini bulunuyorsa, uzman bir doktora başvurarak sağlığınızın devamlılığını sağlayabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Tip 2 diyabet, pankreasın insülin üretemediği veya vücudun insülini kullanamadığı bir durumdur.
Tip 1 ve Tip 2 Diyabet Arasındaki Fark Nedir?
Tip 1 ve tip 2 diyabet, kan şekeri düzeylerini kontrol etmekte sorun yaratan kronik hastalıklardır. Ancak, iki hastalık arasında önemli farklılıklar vardır. Tip 1 diyabet, pankreasın insülin üretmediği bir otoimmün hastalıktır. İnsülin, kan şekeri düzeylerini kontrol eden bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişiler, kan şekerlerini kontrol etmek için hayatları boyunca insülin enjeksiyonlarına ihtiyaç duyar.
Tip 2 diyabet, pankreasın yeterli insülin üretmediği veya vücudun insülini kullanamadığı bir durumdur. Tip 2 diyabetin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve aile öyküsü gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Tip 2 diyabetli kişiler, diyet, egzersiz ve ilaç tedavisiyle kan şekerlerini kontrol etmeye çalışabilir.
Tip 2 Diyabet Tamamen İyileşir Mi?
Tip 2 diyabet tamamen iyileşmez. Ancak, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi ile kan şekerini normal seviyelere düşürmek ve diyabetin neden olabileceği komplikasyonları önlemek mümkündür. Tip 2 diyabetin tedavisinin temeli, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmektir. Bu, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve ideal kiloyu korumayı içerir. Sağlıklı beslenme, tip 2 diyabetin tedavisinde önemli bir rol oynar. Diyabetli kişiler, kan şekerini kontrol etmek için düşük glisemik indeksli karbonhidratlar, sağlıklı yağlar ve proteinler içeren bir diyet yapmalıdır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
