Panik Atak Belirtileri
Panik atak vücudun, normal durumlara ani, yoğun korku ve güçlü fiziksel tepkiler ile karşılık vermesi durumudur. Panik atak geçiren kişi çok terleyebilir, nefes almakta güçlük çekebilir ve kalbinin normalden daha hızlı attığını hissedebilir. Panik atak sırasında kişide kalp krizine benzer belirtiler ortaya çıkabilir. Fiziksel olarak bir hasar bırakmasa da panik atak, uzun vadeli stres unsuru olabilir ve stres kaynaklı sorunların ortaya çıkmasına yol açabilir. Panik atakların tetikleyicileri kesin ve net değildir. Bu nedenle panik atak öncesinde panik atağı önlemek mümkün değildir.
Panik Atak Nedir?
Panik atak, kişinin ani ve yoğun bir korku ile rahatsızlık hissettiği bir kaygı bozukluğu tipidir. Çarpıntı, nefes darlığı, titreme, baş dönmesi, uyuşma, terleme, göğüs ağrısı ya da göğüs rahatsızlığı ile seyredebilir. Bazı panik ataklar, kafa karışıklığı ya da kontrolü kaybetme hissini içerebilirler. Tipik olarak bir atak, semptomlar başladıktan sonra 10 içinde zirveye ulaşır ve yaklaşık 30 dakika sürer. Ancak bu süre her zaman bu kadar net görülmez. Bazı panik atak vakalarında saniyeler sürerken, bazı vakalarda bu süre saatlere kadar değişiklik gösterebilir. Panik atak, geçiren kişiyi aşırı derecede korkutsa ve rahatsızlığa neden olsa da panik atakların kendisi fiziksel olarak tehlikeli değildir.
Panik ataklar, panik bozukluğunun sonucudur. Ancak, bazı diğer durumlarla birlikte de görülebilirler. Bu durumlar:
- Anksiyete bozuklukları,
- Duygudurum bozuklukları,
- Fobiler ve bu fobilere maruziyet,
- Psikotik bozukluklar,
- Madde kullanım bozuklukları,
- Travma ve stresle ilişkili bozukluklar ve
- Bazı tıbbi durumlar.
Panik ataklar kendi başlarına hastanın sağlığı için bir tehdit oluşturmasa da sık yaşanan ataklar yaşam kalitesinin düşmesine ve diğer sorunlara yol açabilir. Bu nedenle hastalar psikiyatri uzmanları tarafından incelenir ve tedavi edilirler.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak krizi belirtileri hastanın atak geçirip geçirmediğini anlamak için oldukça önemlidir. Panik atak sırasında hasta, yoğun zihinsel ve fiziksel belirtiler yaşar. Bu nedenle panik atak fiziksel belirtileri yanı sıra zihinsel belirtilerini de bilmek tanı koymayı kolaylaştırır. Panik atakların hastalar için en yorucu özelliklerinden biri, çok hızlı ve belirgin bir sebep olmadan ortaya çıkabilmeleridir. Bu nedenle panik atak belirtilerini bilmek bu durumla başa çıkmayı daha kolay hale getirebilir. Panik atak belirtileri genel olarak:
- Normalden çok daha hızlı kalp atışı,
- Bayılma korkusu,
- Terleme,
- Mide bulantısı,
- Göğüs ağrısı,
- Nefes darlığı,
- Titreme,
- Ateş basması,
- Boğulma hissi,
- Baş dönmesi,
- Uyuşma hissi veya iğnelenme hissi,
- Ağız kuruluğu,
- Tuvalete gitme ihtiyacı,
- Kulak çınlaması,
- Yoğun korku veya dehşet hissi,
- Ölüm korkusu,
- Mide çalkalanması,
- Parmaklarda karıncalanma,
- Vücuttan kopmuşluk hissi şeklinde sıralanabilir.
Panik atakları, genellikle 5 ile 20 dakika arasında sürer. Ancak her vakada bu durum farklıdır. Bazı atakların bir saate kadar sürdüğü bile olur. Hastaların panik ataklarının sayısı, durumunun şiddetine bağlıdır. Bazı insanlar ayda bir ya da iki atak geçirirken bazıları için bu sayı haftada birden fazladır.
Panik ataklar oldukça korkutucu olsalar da, fiziksel olarak tehlikeli değildir. Bir panik atak geride bir zarar bırakmaz ancak uzun vadeli ve sık yaşanan ataklar hastanın bilişsel durumunu zora sokabilir. Ataklar arasındaki anksiyete ve stres uzun vadeli olduğu zaman hastanın vücudunda olumsuz etkiler oluşturabilir. Ancak yalnızca bir panik atak sonrasında hastanın hastaneye kaldırılması pek olası değildir.
Sıralanan belirtilerin çoğu, başka durumların veya sorunların belirtileri de olabilir. Bu nedenle bu belirtiler görüldüğünde hasta, her zaman panik atak geçiriyor demek doğru olmaz. Örneğin, hastanın kan basıncı çok düştüyse kalp hızı artabilir. Panik atak rahatsızlığının kesin tanısı için bir uzman hekim ile görüşmek gerekir.
Panik Atak Nedenleri Nelerdir?
Beyin ve sinir sistemi, kişinin korku ve kaygıyı nasıl algıladığı ve ele aldığı konusunda önemli rol oynar. Beyninizin korku ve diğer duyguları işleyen kısmı olan amigdala, bu işlev bozukluğunu oluşturan koşulların temelinde yer alıyor olabilir. Ayrıca, GABA (gama-aminobütirik asit), kortizol ve serotonin gibi beyni etkileyen kimyasalların dengesizliği sonucu panik atakların oluşması da teorilerden biri.
Nedenleri net bilinmese bile kişilerin panik atak geçirme olasılığını arttıran faktörler vardır. Bu faktörlere sahip olmak demek kesin olarak bir kişinin de panik ataklardan muzdarip olacağı anlamına gelmez. Ancak bu faktörler kişinin bu rahatsızlığı geçirme ihtimalini artırır:
- Ailede panik bozukluğu öyküsü olması: Tüm kaygı bozuklukları, kaygı bozukluğu olan kişilerin ailelerinde de görülebilir. Bir kişinin birinci derece akrabalarından biri panik bozukluğuna sahip ise kişinin de panik bozukluğu olma ihtimali yüksektir.
- Diğer ruhsal sorunların varlığı: Anksiyete bozuklukları, depresyon veya diğer zihinsel sağlık sorunları olan kişiler panik atak geçirmeye daha yatkındır.
- Olumsuz çocukluk deneyimleri: Bu deneyimler, 1 ila 17 yaş arasında meydana gelir. Bunlar yalnızca olumsuz deneyimler değildir, travmatik olayları da içerir. Olumsuz çocukluk deneyimleri panik atakların ortaya çıkmasına yol açabilir.
Panik atakların ortaya çıkışında kesin ve net bir tetikleyici yoktur. Ancak fobisi olan kişiler, fobilerinin tetiklenmesi ile panik atak geçirebilirler. Örneğin, tripanofobiden (yoğun iğne korkusu) muzdarip olan biri, tıbbi test için kan vermesi gerektiğinde panik atak geçirebilir. Bazı insanlar için, panik atak geçirme korkusu bile bir panik atağı tetikleyebilir.
Panik Atak Tanısı Nasıl Konulur?
Her tanıda olduğu gibi ilk olarak uzman hekim, hastanın belirtilerini ve tıbbi geçmişini öğrenir. Kalp hastalığı, tiroid hastalığı ve solunum (nefes alma) sorunları, panik atak benzeri belirtilere yol açabilirler. Bu belirtilerin panik atak dışındaki hastalıklara yol açıp açmadığını anlamak için hekim, bazı testler isteyebilir. Altta yatan fiziksel bir neden olmadığı kesinleştiğinde uzman hekim, belirtilere ve risk faktörlerine göre teşhis koyabilir.
Panik atak belirtileri testi olmadığı için psikiyatrist, literatürde belirlenmiş kriterlere dayanarak panik bozukluğunu teşhis eder. Ayrıca uzman hekim tekrarlayan, beklenmedik panik atakların yanı sıra aşağıda sıralanan semptomların bir ay veya daha uzun süredir var olması durumunda da panik atak tanısı koyabilir:
- Panik atak geçirmek hakkında sürekli olarak endişelenme,
- Panik atağı tetikleyebileceğini düşündüğü durumlardan kaçınma ve
- Tetikleyici durumlardan kaçınmak için davranışlarını değiştirme.
Anksiyete ve panik atak belirtileri kimi zaman birlikte seyredebilir. Aynı şekilde panik atak depresyon belirtileri de birlikte görülebilir. Böyle durumlarda psikiyatrist, yalnızca panik atak tanısı için değil aynı anda depresyon ve kaygı bozukluğu için de araştırma yapar.
Panik Atak Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Panik atak belirtileri ve sebepleri konusunda bilgi sahibi olmak tedaviye giden yolu açar. Psikiyatrist panik atak tanısını koyduktan sonra durumu değerlendirerek psikoterapi, çeşitli ilaçlar veya her ikisinin bir kombinasyonu ile tedavi seçeneklerini hastaya sunar. Bu seçeneklerin her biri panik atak ve panik bozukluğunun tedavisinde oldukça etkilidir. Psikiyatrist ve hastanın ortak kararı ile başlayan tedavinin süresi net değildir. Genellikle hastanın durumunun ciddiyetine ve tedaviye ne kadar uyum sağladığına göre tedavinin süresi değişiklik gösterir.
Panik Atak Belirtileri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Panik atak her yaştan insanda görülebilen bir psikolojik hastalıktır. Bu nedenle hakkında merak edilen pek çok soru vardır. Panik atak ile ilgili sık sorulan soruları yazının devamında bulabilirsiniz.
Gece Panik Atak Belirtileri Görülür Mü?
Uykuda panik atak belirtileri görülmez. Ataklar, bilincin açık olması ile gerçekleşir. Ancak gece görülen kabuslar uyanan kişinin panik ataklarını tetikleyebilir.
Panik Atak Tedavisi İçin Nereye Başvurmak Gerekir?
Panik atak geçirdiğinizi düşünüyorsanız ilk olarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak diğer acil durumlardan muzdarip olmadığınızı netleştirmeniz iyi olacaktır. Panik atağın pek çok semptomu kalp krizi gibi acil durumları andırır. Bu nedenle önce en yakın sağlık kuruluşuna başvurmayı ve sonrasında psikiyatri servisinden randevu almayı düşünebilirsiniz.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
