Mide Yanması Neden Olur?
Halk arasında mide ekşimesi olarakta bilinen mide yanması yaygın görülen bir durumdur. Özellikle yemek yedikten sonra görülen bu durum, göğüste şiddetli ağrılara yol açabilir. Genel olarak zararsız bir durum olarak bilinir ve evde uygulanacak doğal yöntemler ile kontrol altına alınabilir. Ancak bazen mide yanması uzun süreli bir hal alabilir. Geçmeyen mide yanması gibi durumlar daha ciddi sağlık sorunlarına sebep olabileceği için bu tarz sorunların önüne geçmek için bir doktora başvurmak önemlidir.
Mide Yanması Nedir?
Mide yanması, mide içeriğinin yemek borusuna yükselerek orayı tahriş etmesi sonucunda gelişen bir durumdur. Yemek borusunun tahrişi, mide ve göğüs bölgesinde yanma hissine yol açar. Genellikle yemek sonrası veya yatarken artan belirtiler artış gösterir. Eğer belirtiler sık ve şiddetli ise bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir. Çünkü uzun süreli mide yanması ciddi problemlere yol açabilir.
Mide Yanması Neden Olur?
Mide yanması aynı zamanda asit reflüsü olarak da bilinir, Bu durum mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu meydana gelir. Mide yanmasının temel nedeni alt özofageal sfinkter (LES) adı verilen kaslı bir halkanın işlev bozukluğudur. Türkçede KÖS olarakta bilinir. LES, yemek borusunun ve mide arasındaki kavşağın etrafını saran dairesel kas liflerinden oluşan bir yapıdır. Temel işlevi, yemek ve sıvıların mideye girmesine izin vermek için açılan bir kapı gibi hareket etmek ve mide içeriğinin yemek borusuna geri akmasını önlemek için kapanmaktır. Ancak LES zayıflarsa veya uygunsuz şekilde gevşerse, mide asidi yemek borusuna geri akarak tahrişe ve karakteristik yanma hissine neden olabilir.
LES'nin zayıflamasına veya işlev bozukluğuna yol açabilecek birkaç faktör vardır:
- Bazı Yiyecekler: Baharatlı, yağlı, asitli ve narenciye içeren yiyecekler LES'i gevşetebilir ve mide yanmasını tetikleyebilir.
- Büyük Öğünler: Büyük öğünler yemenin hemen ardından yatmak, LES'e baskı uygulayabilir ve asidin geri akmasına neden olabilir.
- Obezite: Vücut ağırlığının aşırı fazla olması mideye baskı yaparak mide yanmasına yol açabilir.
- Hamilelik: Hormonal değişiklikler ve büyüyen rahmin baskısı LES'i zayıflatabilir.
- Sigara İçme: Sigara içmek LES'in etkinliğini azaltabilir ve asidin yukarı doğru akmasına izin verebilir.
- Bazı İlaçlar: Bazı ağrı kesiciler ve tansiyon ilaçları gibi bazı ilaçlar LES'i gevşetebilir.
- Hiyat Hernisi: Bu mide parçasının diyafram kasının içinden geçtiği durumdur ve LES'in işlevini etkileyebilir.
- Yaşam Tarzı Faktörleri: Stres, yetersiz uyku ve aşırı alkol tüketimi mide yanmasına neden olabilir.
Mide Yanmasının Belirtileri Nelerdir?
Mide yanması belirtileri şunlar olabilir:
- Yanma Hissi: Göğüs bölgesinde yakıcı bir his genellikle göğüs kemiğinin arkasında veya altında hissedilir.
- Mide Ekşimesi: Ağızda asit veya ekşi tat hissi.
- Yutkunma Zorluğu: Yutkunma esnasında rahatsızlık veya zorluk hissi.
- Tıkanma Hissi: Göğüsün ortasında veya boğazda bir tıkanıklık hissi.
- Öğürme veya Mide İçeriğinin Ağza Gelmesi: Mide içeriğinin ağıza doğru yükselmesi veya öğürme hissi.
- Geceleri Artan Semptomlar: Yatarken veya yatmadan hemen önce semptomların artması.
- Öğünlerden Sonra Şiddetlenme: Öğünlerden sonra semptomların artması veya şiddetlenmesi.
- Göğüs Ağrısı: Mide yanması bazen göğüs ağrısını taklit edebilir ve bu durum kalp rahatsızlıkları ile karıştırılabilir.
- Öksürük veya Boğaz İrritasyonu: Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması boğazda tahrişe ve öksürüğe neden olabilir.
Eğer mide yanması belirtileri sık sık tekrarlıyor, şiddetleniyor veya günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa, bir sağlık profesyonuyla görüşmek önemlidir. Ayrıca mide yanmasını diğer ciddi sağlık sorunlarından ayırt etmek için uzman bir doktordan tavsiye almak en iyisidir.
Mide Yanmasına Ne İyi Gelir?
Mide yanmasını hafifletmek için şu adımlar uygulanabilir:
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Günlük rutininizde belirli değişiklikler yapmak, mide yanmasının sıklığını ve şiddetini önemli ölçüde azaltabilir. Bunlar arasında sağlıklı bir kiloyu korumak, aşırı yemeği önlemek ve yemeklerden hemen sonra yatmamak yer alır.
- Beslenme Ayarlamaları: Bazı yiyecekler ve içecekler mide yanmasına neden olabilir. Baharatlı, yağlı, asitli ve narenciye içeren yiyecekleri, ayrıca kafein ve gazlı içecekleri önlemek faydalı olabilir. Bunun yerine yağsız proteinler, tam tahıllar, narenciye olmayan meyveler ve sebzeler tercih edilebilir.
- Daha Küçük Öğünler: Büyük yerine daha küçük, daha sık öğünler tüketmek mideye daha az baskı yapabilir ve asit reflüsü riskini azaltabilir.
- Öğün Zamanlaması: Yemek yedikten sonra en az iki üç saat beklemek veya yatmadan önce yemek yememek, midenizin boşalmasına izin verir ve asit reflüsü olasılığını azaltır.
- Başı Yükseltme: Yatak başınızı yaklaşık 15-20 cm yükselterek uyurken mide asidinin yemek borusuna akmasını engelleyebilirsiniz.
- Dar Kıyafetlerden Kaçınma: Özellikle bel çevresindeki sıkı kıyafetler mideye baskı yapabilir ve mide yanmasına katkıda bulunabilir.
- Sakız Çiğneme: Yemekten sonra şekersiz sakız çiğnemek, tükürük üretimini uyararak mide asidini nötralize etmeye yardımcı olabilir.
- Sigarayı Bırakma: Sigara içiyorsanız, bırakmak alt özofageal sfinkterin (LES) işlevini iyileştirebilir ve mide yanması semptomlarını azaltabilir.
- Stres Yönetimi: Stres mide yanmasını daha kötü edebilir. Bundan dolayı derin nefes alma ve meditasyon gibi yöntemlerle stresi yönetebilirsiniz.
- Antasitler: Reçetesiz antasit ilaçlar, mide asidini nötralize ederek geçici rahatlama sağlayabilir. Ancak bunlar uzun vadeli bir çözüm değildir ve ölçülü bir şekilde kullanılmalıdır.
- H2 Blokerleri ve Proton Pompa İnhibitörleri (PPI'lar): Bu tür ilaçlar reçetesiz ve reçeteli olarak bulunabilir. Mide asidi üretimini azaltmaya yardımcı olur ve daha şiddetli mide yanması vakaları için daha uzun süreli rahatlama sağlayabilir.
- Doğal Çözümler: Bazı kişiler zencefil, papatya çayı, kaygan karaağaç veya aloe vera suyu tüketerek mide yanmasından rahatlama bulurlar. Ancak bu çözümler bireysel olarak etkili olabilir.
Önemli bir nokta, bu stratejilerin hafiften orta düzeye kadar mide yanmasını yönetmek için etkili olabileceğidir. Ancak kronik veya şiddetli vakalar, bir sağlık profesyonu tarafından değerlendirilmelidir. Mide yanmanız yutma zorluğu, sürekli öksürük veya açıklanamayan kilo kaybı gibi semptomlarla birlikteyse, daha ciddi durumları elemek için tıbbi yardım almanız önerilir.
Sık Sorulan Sorular
Mide yanması halk arasında yaygın olarak görülen bir durum olduğundan sık sık merak edilen konulardan biridir. Mide yanması hakkında sık sorulan soruları ve yanıtlarını öğrenmek için yazının devamını okuyabilirsiniz.
Hamilelikte Mide Yanması Kaçıncı Haftada Başlar?
Hamilelik sırasında meydana gelen hormonal değişiklikler, özellikle progesteron hormonundaki artış, kasları özellikle de mide ile yemek borusunu ayıran alt özofageal sfinkter (LES) adlı kası gevşetebilir. Bu LES'in gevşemesi, mide asitlerinin yemek borusuna geri akışına yol açarak mide yanmasına neden olabilir. Hamilelik ilerledikçe ve rahim genişledikçe, mide ve LES üzerinde baskı oluşturabilir ve mide yanmasının ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. Ayrıca bebek büyüdükçe ve karın boşluğunda daha fazla alanı işgal ettiğinde, mideyi yukarı doğru itebilir ve mide yanması riski artabilir.
Hamilelik sırasında mide yanması kadından kadına değişede genellikle ilk trimesterin ikinci yarısında veya ikinci trimesterin başlarında fark edilmeye başlar. Ancak bazı kadınlar hamileliklerinin daha erken veya daha geç dönemlerinde mide yanması yaşayabilirler.
Gece Mide Yanması Neden Olur?
Mide yanması yatarken daha çok hissediliğinden gece boyunca daha belirgin hale gelebilir. Yatarken yatay pozisyon, mide içeriğinin yemek borusuna çıkma olasılığını artırabilir. Ayrıca yatarken yemek yemenin veya ağır yemekler tüketmenin de gece yanmasını tetikleme ihtimali vardır. Rahatsız edici semptomları azaltmak için yatmadan önce ağır yemeklerden kaçınmak, başınızı yükseltilmiş bir pozisyonda tutmak ve yatmadan en az 2-3 saat önce yemek yemeyi denemek faydalı olabilir.
Sabahları Mide Yanması Neden Olur?
Sabahları mide asidi üretimi artabilir. Aç karnına su içmek veya kafein tüketimi gibi diğer faktörler de mide yanmasına yol açabilir.
Mide yanması genel olarak ciddi bir durum olarak görülmese de uzun süreki vakalarda erken teşhis ve tedavi için kontrollerinizi Liv Hospital’de yaptırabilirsiniz.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
