Makat Kanseri
Makat kanseri nadir görülen kanseri türlerinden biridir. Anal bölgede bulunan hücrelerin mutasyona uğraması sonucu gelişen bu kanser türü, hem erkeklerde hem de kadınlara görülebilir. Kendine has belirtileri ile öne çıkan makat kanseri hakkında daha ayrıntılı bilgi sahibi olmak için okumaya devam edebilirsiniz.
Makat Kanseri Nedir?
Anal kanser olarak da bilinen makat kanseri, sindirim sisteminin sonundaki anüs dokularında ortaya çıkan nadir bir kanser türüdür. Genel kanser teşhislerinin küçük bir yüzdesini oluşturmasına rağmen, insidansı giderek artmaktadır. Anal kanserin temel risk faktörü, belirli insan papillomavirüsüdür. Bu nedenle bu kanser türü HPV aşısının önemini vurgulamaktadır. Bu tür kanser hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilir ve özellikle HIV/AIDS gibi zayıflamış bağışıklık sistemine sahip bireylerde daha yaygındır.
Potansiyel risk faktörlerinin farkında olmak, erken teşhis için düzenli taramalar ve güvenli cinsel davranışların benimsenmesi, anal kanseri yönetme ve önlemede kritiktir. Anal kanser teşhisi konulan bireylere kapsamlı bakım sağlamak için onkologlar, gastroenterologlar ve enfeksiyon hastalıkları uzmanları gibi multidisipliner tıbbi yaklaşımlar önemli bir rol oynar.
Makat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Anal kanserin belirtileri değişebilir ve bazı insanlar erken aşamalarda fark edilebilir belirtiler yaşamayabilir. Ancak yaygın olarak makat kanseri belirtileri şunları içerebilir:
- Anal Kanama: Anüs bölgesinden açıklanamayan kanama, dışkıda veya tuvalet kağıdında görülebilen kan anal kanserin bir belirtisi olabilir.
- Ağrı veya Rahatsızlık: Anüs veya rektum bölgesinde sürekli ağrı veya rahatsızlık olabilir ve bu durum bağırsak hareketleri sırasında artabilir.
- Bağırsak Alışkanlıklarında Değişiklikler: Kalıcı ishal veya kabızlık gibi bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler, anal kanserin bir göstergesi olabilir.
- Anal Kaşıntı: Tipik tedavilere cevap vermeyen anüs bölgesindeki sürekli kaşıntı bir belirti olabilir.
- Şişlik veya Kütleler: Anüs çevresinde şişlik veya kitle gelişebilir, bu da potansiyel bir kanser belirtisi olabilir.
- Açıklanamayan Kilo Kaybı: Anlamlı ve açıklanamayan kilo kaybı bazen ileri evre kanserle ilişkilendirilebilir.
Bu belirtilerin aynı zamanda hemoroid veya enfeksiyon gibi çeşitli diğer durumlar tarafından da tetiklenebileceği unutulmamalıdır. Bireyler sürekli veya endişe verici belirtiler yaşarlarsa, kapsamlı bir değerlendirme ve doğru teşhis için tıbbi yardım aramak önemlidir. Ayrıca yüksek risk altındaki bireylere düzenli taramalar önerilebilir.
Makat Kanseri Neden Olur?
Makat kanserinin temel nedeni insan papillomavirüsü (HPV) virüsünden kaynaklı sürekli enfeksiyondur. HPV cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur ve özellikle HPV-16 ve HPV-18 gibi yüksek riskli tipler, anal kanserin gelişimi ile güçlü bir şekilde ilişkilidir. “Makat kanseri neden olur?” sorusunun yanıtları şu şekillerde yanıtlanabilir:
- Zayıflamış Bağışıklık Sistemi: HIV/AIDS veya immünsupresif tedavi görenler gibi zayıflamış bağışıklık sistemine sahip bireyler, anal kanser geliştirme riski açısından artmış risk altındadır.
- Anal HPV Enfeksiyonu: Sürekli enfeksiyonun yanı sıra, önceki anal HPV enfeksiyonu veya ilgili durumların öyküsü riski artırabilir.
- Cinsel Davranış: Özellikle bariyer koruması kullanılmadan anal ilişkiye girmek, HPV'nin bulaşma riskini artırabilir ve sonrasında makat kanseri gelişimine neden olabilir.
- Sigara İçmek: Sigara içmek genel olarak çoğu kanser türünün başlıca sebeplerindendir. Dolayısıyla anal kanser için de potansiyel bir risk faktörü olduğu belirlenmiştir.
- Yaş ve Cinsiyet: Anal kanser daha yaygın olarak yaşlı yetişkinlerde görülür ve kadınlarda erkeklere göre daha sık ortaya çıkar.
Makat Kanseri Evreleri
Makat kanseri genellikle TNM sistemini kullanarak evrelendirilir. Bu sistem, temel tümörü (T), bölgesel lenf nodlarını (N) ve uzak metastazı (M) değerlendirir. Evreler 0'dan IV'e kadar uzanır ve daha yüksek evreler daha ileri bir hastalığı işaret eder. Bu evreleme, aynı zamanda kanser için en uygun tedavi planını belirlemeye yardımcı olur. Makat kanseri evreleri şu şekilde açıklanabilir.
- Evre 0 (In Situ Karsinom): Anormal hücreler sadece anüs iç astarının en iç katmanında bulunur ve daha derin dokulara yayılmaz.
- Evre I: Kanser küçüktür ve sadece anüsle sınırlıdır, yakındaki lenf nodlarına veya uzak bölgelere yayılmamıştır.
- Evre II: Tümör, yakındaki dokulara, örneğin anüs sfinkter kaslarına veya yakındaki organlara yayılmıştır. Ancak lenf nodlarına veya uzak bölgelere yayılmamıştır.
- Evre III: Kanser, yakındaki lenf nodlarına ve yakındaki diğer yapılara yayılmıştır. Bu yayılım birden fazla lenf nodunu içerebilir.
- Evre IV: Kanser artık karaciğer, akciğer veya kemik gibi uzak organlara yayılmıştır.
Makat Kanseri Tedavisi Nasıl Olur?
Makat kanseri tedavisi, kanserin evresine, tümörün özel özelliklerine ve hastanın genel sağlığına bağlıdır. Temel tedavi yöntemleri şunları içerir:
- Cerrahi: Tümörün cerrahi olarak çıkarılması, anal kanser için yaygın bir tedavi yöntemidir. Cerrahi müdahalenin boyutu, tümörün büyüklüğüne ve konumuna bağlıdır. Prosedürler, lokal eksizyon, geniş lokal eksizyon veya abdominoperineal rezeksiyon gibi daha kapsamlı cerrahileri içerebilir.
- Radyasyon Tedavisi: Yüksek enerjili ışınlar, kanser hücrelerini hedeflemek ve öldürmek için kullanılır. Radyasyon tedavisi, tümörü küçültmek için cerrahi öncesi veya cerrahi sonrası kalan kanser hücrelerini ortadan kaldırmak için kullanılabilir. Anal kanser tedavisinin önemli bir bileşeni genellikle radyasyon tedavisidir.
- Kemoterapi: Anti-kanser ilaçlar, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini yavaşlatmak için kullanılır. Kemoterapi, genellikle radyasyon tedavisi ile birleştirilerek (kemo-radyasyon) tedavinin etkinliğini artırmak için kullanılır. Ayrıca semptomları kontrol etmek ve tümörleri küçültmek için ileri vakalarda da kullanılabilir.
- Hedefe Yönelik Tedavi: Bazı anal kanser vakaları, kanser büyümesine dahil olan belirli moleküllere odaklanan ilaçlarla tedavi edilebilir. Bu tedaviler genellikle diğer tedavilerle birleştirilerek kullanılır.
- İmmünoterapi: İmmünoterapi, vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerini tanıyıp saldırmaya teşvik eder. Anal kanserde diğer bazı kanserlerde olduğu kadar yaygın olarak kullanılmasa da, bu alandaki araştırmalar devam etmektedir.
Tedavi planları genellikle bireyselleştirilir ve onkologlar, cerrahlar, radyasyon onkologları ve diğer uzmanları içeren multidisipliner bir yaklaşım sıkça kullanılır. Ağrı yönetimi, beslenme desteği ve psikolojik destek gibi destekleyici bakım, genel tedavi stratejisinin önemli bir parçasıdır. Düzenli takip bakımı, nüks belirtileri ve tedavinin potansiyel yan etkileri açısından önemlidir. Hastalara, benzersiz durumlarına dayalı bilinçli kararlar vermeleri için sağlık ekibiyle özel durumlarını tartışmaları önerilir.
Makat Kanseri ve Basur Arasındaki Fark Nedir?
Makat kanseri ve hemoroid, anüs ve rektal bölgeyi etkileyen farklı tıbbi durumlar olup nedenler, belirtiler ve tedaviler açısından önemli farklılıklar gösterir. Anal kanser, genellikle yüksek riskli insan papillomavirüsü (HPV) suşlarının sürekli enfeksiyonu ile ilişkilendirilen nadir bir kanser türüdür. Diğer risk faktörleri arasında zayıflamış bağışıklık, anal HPV enfeksiyonu ve reseptif anal ilişki gibi davranışlar bulunmaktadır. Belirtiler arasında anal kanama, ağrı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, kaşıntı ve anüs çevresinde kitleler bulunabilir. Tanı, fiziksel muayene, görüntüleme ve biyopsi içerebilir ve kanserin evresine bağlı olarak cerrahiden kemoterapiye kadar çeşitli tedavileri içerir.
Diğer taraftan hemoroid, rektum ve anüsteki şişmiş ve iltihaplı damarlardan kaynaklanmaktadır. Dışkılama sırasında zorlanma, kronik kabızlık veya gebelik sıkça katkıda bulunur. Belirtiler arasında rektal kanama, kaşıntı, ağrı ve şişme bulunur. Tanı genellikle fiziksel muayeneye dayanır ve tedaviler yaşam tarzı değişikliklerini, diyet düzenlemelerini ve daha ciddi durumlarda lastik bant ligasyonu veya cerrahi gibi prosedürleri içerir. Her iki durum da rektal kanama ve rahatsızlık gibi belirtileri paylaşabilir, ancak temel nedenler ve tedavi yaklaşımları önemli ölçüde farklılık gösterir. Kalıcı belirtiler yaşayan bireylerin doğru bir teşhis ve uygun tedavi için tıbbi yardım araması hayati önem taşır.
Makat Kanseri Yaşam Süresi
Makat kanseri yaşam süresi birkaç faktöre bağlı olarak değişebilir. Bu faktörler arasında tanı anındaki evre, kanserin özel özellikleri, hastanın genel sağlığı ve seçilen tedavi yaklaşımı yer almaktadır. Genel olarak, kanserin ne kadar erken teşhis edilip tedavi edildiği, sağ kalım şanslarını etkileyen önemli bir faktördür. İstatistiklere göre, makat kanseri erken evrelerde teşhis edilirse genel 5 yıl sağ kalım oranı yaklaşık %90’dır. Ancak evre ilerledikçe sağ kalım oranı da düşmektedir. Sağ kalım oranları istatistiksel tahminlerdir ve bireyin sonucunu kesin olarak öngörmeyebilir. Anal kanser teşhisi konulan birçok insan, özellikle tedavi seçeneklerindeki ilerlemelerle birlikte, beş yılın üzerinde bir süre boyunca sağlıklı bir yaşam sürdürebilir.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
