Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Testi: M-CHAT
Otizm gibi yaygın gelişimsel bozukluklarda çocuğu erken fark etmenin önemli olduğunu belirten Liv Hospital’dan Klinik Psikolog Selenay Yücel Keleş; “M-CHAT testi, çocuktaki otizm belirtilerini erken tespit etmek ve normal gelişimi yakalamak için önemli bir fırsattır.” diyerek test hakkında bilgiler aktardı.
M-CHAT Nedir?
M-CHAT (Modified Checklist for Autism in Toddlers), yani Değiştirilmiş Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Ölçeği, 18-30/36 aylık çocuklarda otizm spektrum bozukluğu (OSB) riskini değerlendirmek için kullanılan bir tarama aracıdır. Bu ölçek, ebeveynlerin çocuklarının gelişimsel davranışlarını değerlendirerek otizm belirtilerine dair ilk izlenim elde etmelerine yardımcı olur.
Çocuğum Tepkileri Normal Mi?
Otizm spektrum bozukluğunun günümüzde görülme sıklığı artmıştır. Ebeveynler çocuklarındaki belirtilerin yaşına/ayına göre normal mi yoksa anormal mi olduğunu kimi zaman anlamayabilir ve bir uzmana ihtiyaç duyabilirler. Eğer çocuğunuzun tepkileri veya davranışları hakkında endişeleriniz varsa, bunlar otizm spektrum bozukluğu (OSB) ile ilişkilendirilebilecek belirtiler olabilir; örneğin sosyal iletişim zorlukları, tekrarlayan davranışlar, duyusal hassasiyetler, kısıtlı ilgi alanları ve dil gelişiminde gecikmeler. Bu aşamada M-CHAT diye isimlendirdiğimiz Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama testi ihtiyacımızı karşılar niteliktedir.
M-CHAT Testi Nasıl Yapılır?
M-CHAT testi, ebeveynlere sorarak uyguladığımız kısa sürede yapılan, basit ve hemen sonuçlanan bir envanterdir. Bu envanter, çocuğun sosyal etkileşimleri, iletişim becerileri ve tekrarlayan davranışları gibi farklı alanlardaki gelişimini değerlendirmeye yönelik sorulardan oluşur. Ebeveynler, soruları dikkatlice okuyarak çocuklarının davranışlarına en uygun seçeneği işaretler. Anketin sonunda elde edilen sonuçlar, çocuğun otizm spektrum bozukluğu riski olup olmadığı konusunda ilk bir değerlendirme sağlar.
M-CHAT Testi İçin Yaş Aralığı Var Mı?
18 ay ile 36 ay arasındaki çocuklar için yapılan otizmin belirtilerini tespit etmek amacıyla geliştirilmiş 23 maddelik bir ölçektir. Bu yaş aralığı, otizm belirtilerinin en belirgin hale geldiği ve erken tanı için en uygun dönem olduğu düşünülmektedir.
Neden bu yaş aralığı:
- Otizm belirtilerinin ortaya çıkışı: Otizm belirtileri genellikle bu yaş aralığında daha belirgin hale gelir.
- Erken tanı önemi: Erken tanı, çocuğa daha erken müdahale edilmesini sağlayarak gelişimini destekler.
- Testin geçerliliği: M-CHAT testi bu yaş aralığındaki çocuklar üzerinde yapılan çalışmalar sonucu geliştirilmiş ve geçerliliği kanıtlanmıştır.
M-CHAT Testi Sonucu Bize Neyi İfade Eder?
M-CHAT test ile çocukta otizm belirtilerinin olup olmadığını ve varsa ne şiddette olduğunu görürüz.
Sonuçlar ne anlama geliyor:
- Pozitif Sonuç: Eğer test sonucu pozitif çıkarsa, bu durum çocuğunuzun OSB riski taşıdığı anlamına gelir. Ancak, pozitif sonuç her zaman OSB olduğunu göstermez. Farklı gelişimsel sorunlar veya gecikmeler de pozitif sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle, kesin tanı için bir uzmana başvurmak önemlidir.
- Negatif Sonuç: Negatif sonuç, çocuğunuzun OSB riski taşımadığı anlamına gelir. Ancak, bu durumun gelecekte OSB gelişmeyeceği anlamına gelmez. Bazı çocuklar, özellikle daha küçük yaşta, otizm belirtileri göstermeyebilir. Bu nedenle, çocuğunuzun gelişimini düzenli olarak takip etmek önemlidir.
Tanı İçin Sadece M-CHAT Yeterli Mi?
Dünyada geçerliliği ve güvenirliliği en yüksek olan otizm test araçlarından bir tanesidir. Fakat otizm tanısını koymak için bu test tek başına yeterli değildir. Mutlaka bir uzmanın gözlem ve görüşü de değerlendirmenin içinde olmalıdır. Klinik tanı için çocuk psikiyatristi tarafından değerlendirme yapılır ve kesin tanı konulur. Otizm gibi yaygın gelişimsel bozukluklarda çocuğu erken fark etmek çok önemlidir. M-CHAT testi çocuktaki otizm belirtilerini erken tespit etmek ve normal gelişimi yakalamak için önemli bir fırsattır.
M-CHAT Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
M-CHAT testi yaptıracak aileler sonucun pozitif çıkması durumunda atacakları adımların neler olacağını merak etmektedir.
M-CHAT Sonucu Pozitif Çıkarsa Ne Yapmalıyım?
M-CHAT testi, çocuğunuzun otizm spektrum bozukluğu (OSB) riski taşıdığını gösteren bir işaret olabilir. Ancak, pozitif bir sonuç kesin tanı anlamına gelmez. Bu durumda yapmanız gerekenler:
- Panik yapmayın: Pozitif sonuç, çocuğunuzun mutlaka otizmi olduğu anlamına gelmez. Diğer gelişimsel sorunlar veya gecikmeler de pozitif sonuçlara neden olabilir.
- Bir uzmana başvurun: Çocuk psikiyatristi, gelişimsel pediatri uzmanı veya diğer ilgili uzmanlar, çocuğunuzu daha detaylı değerlendirebir ve kesin tanı koyabilir.
- Erken müdahale: Erken tanı konulması durumunda, çocuğunuza uygun eğitim ve terapi programları ile erken müdahale başlatılabilir. Erken müdahale, çocuğun gelişimini desteklemek ve yaşam kalitesini artırmak için çok önemlidir.
M-CHAT'ın Avantajları Nelerdir?
M-CHAT, otizm spektrum bozukluğu (OSB) riskini belirlemek için kullanılan önemli bir tarama aracıdır. Avantajları arasında; erken tanıya olanak sağlaması, ailelere çocuklarının durumu hakkında bilgi vermesi, sağlık sistemine yükün azaltılması, uygulanmasının kolay ve hızlı olması, güvenilirliği ve uygun maliyeti sayılabilir. Erken tanı sayesinde otizm belirtileri gösteren çocuklara daha erken müdahale edilebilir ve yaşam kaliteleri artırılabilir. Ayrıca, M-CHAT, ailelerin çocuklarının gelişimini takip etmelerine ve olası sorunları erken fark etmelerine yardımcı olur.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
