Kronik Miyeloid Lösemi Nedir?
Kronik miyeloid lösemi (KML) kemik iliğinin belirli hücrelerinde başlayan ve yavaş ilerleyen bir kanser türüdür. Yavaş seyrettiği için çoğunlukla belirti göstermez. KML, beyaz kan hücresi olarak bilinen lökositlerin kanseridir. Lökositlerin içerisinde lenfosit, granülosit ve monosit olarak adlandırılan çeşitli hücreler yer alır. Kronik Miyeloid Lösemi hastalığında granülositlerin sayışında artış meydana gelir. Bunun yanı sıra kanın pıhtılaşmasını sağlayan ve trombosit olarak bilinen hücrelerde de artış görülebilir.
Kronik miyeloid lösemi ne demek, hangi yaş aralıklarında sıklıkla görülür soruları kapsamında hastalığın genellikle 40-50 yaş aralıklarında görüldüğünü belirtmek mümkündür. Bunun yanı sıra hastalık, her yaş aralığında ortaya çıkabilir. Fakat çocuklarda görülme sıklığı son derece düşüktür. Peki ama kronik miyeloid lösemi nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?
Kronik Miyeloid Lösemi Nedenleri Nelerdir?
KML tanısı konulabilmesi için hastalığın nedenlerinin bilinmesi oldukça önemlidir. Yapılan araştırmalar neticesinde hastalığın nedenleri net bir şekilde belirlenememiştir. Hastalığın irsi olarak geçtiğini gösteren bulgulara rastlanamamıştır. Bununla birlikte hastalığın ortaya çıkmasına neden olan hususlar arasında şunlar sayılabilir:
- İlerleyen yaş, hastalık için risk faktörleri arasında yer alır.
- Yüksek dozda radyasyona maruz kalmanın da hastalığa neden olduğu düşünülür.
- Böcek öldürücü ve benzer ilaçlara maruz kalmak, risk faktörlerinden bir diğeridir.
Bunların yanı sıra, kan hücrelerinde kalıtsal olmayan bir anormalliğin hastalığa neden olduğu düşünülür. Bu genetik anormallik, “Philadelphia kromozomu” olarak adlandırılır. İnsan hücrelerinde normalde 23 adet çift kromozom bulunur. Fakat KML hastalarında 22. kromozomda yapısal bir değişikliğin olduğu fark edilir.
Değişmiş olan bu kromozom “Philadelphia kromozomu”dur. Kanda lösemili hücrelerin artışı temel nedeni belirtilen kromozomdur.
Kronik Miyeloid Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Kronik miyeloid lösemi belirtileri, hastalığın teşhis edilmesine katkıda bulunur. Her ne kadar hastalık yavaş seyretse de bazı hastalarda genel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilen belirtiler ortaya çıkabilir:
Karında dolgunluk ve ağrı hissi: KML hastalarında dalağın büyümesi mümkündür. Bu durum, karında dolgunluğa neden olur. Ayrıca karında ağrı da meydana gelebilir.
Çamaşır değiştirmeye neden olan gece terlemeleri: KML hastalarında yüksek ateş görülebilir. Bu ise gece terlemelerini beraberinde getirir.
Trombosit olarak bilinen pıhtılaşma hücrelerin sayısında artış: KML belirtileri arasında yer alan pıhtılaşma hücrelerindeki artış temel olarak dalağın büyümesi ve hafif kansızlık nedeniyle oluşur.
Kilo kaybı: Bazı hastalarda gözle görülebilir derecede kilo kaybı oluşabilir.
Yukarıdaki semptomların her biri KML’yi düşündürebilmekle birlikte farklı hastalıklar nedeniyle ortaya çıkmaları da mümkündür. Bunun yanı sıra hastaların büyük bir kısmında herhangi bir belirtinin ortaya çıkmadığı gözlemlenir. Çoğunlukla hastaların farklı bir sağlık sorunu nedeniyle hastaneye gitmeleri ile KML teşhis edilir. Fakat belirtilen semptomlardan herhangi birinin görülmesi durumunda uzman doktora başvurulması, hastalığın erken teşhisi açısından oldukça önemlidir.
Kronik Miyeloid Lösemi Tedavisi Nasıl Olur?
Miyeloid lösemi tedavisi için ilk olarak hastalığın doğru bir şekilde teşhis edilmiş olması gerekir. Hastalığın teşhisinde farklı uygulamalar tercih edilebilir. Bu uygulamalar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
Tam kan sayımı: Kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositlerin kontrolü için gereklidir. Tam kan sayımında çoğunlukla beyaz kan hücrelerinin yüksek olduğu tespit edilir. Beyaz kan hücrelerinin yanı sıra bazı durumlarda trombosit yüksekliği de ortaya çıkabilir.
Periferik yayma: Tam kan sayımı sonrasında hastalıkla ilişkilendirilebilecek bulguların ortaya çıkması durumunda periferik yayma aşamasına geçilir. Bu aşamada tam kan sayımında elde edilen kan, lam üzerine yayılır. Ardından boyanır ve sonrasında periferik yayma olarak adlandırılan tetkik yapılarak beyaz kan hücresi, kırmızı kan hücresi ve trombosit; mikroskop altında detaylı bir şekilde incelenir.
Kemik iliği biyopsisi: Bu uygulama, KML tanısında doğrudan kullanılmaz. Bununla birlikte çeşitli durumlarda kullanılması önerilir.
Belirtilen tanı uygulamaları sonrasında teşhisi gerçekleştirilen KML’nin uygun şekilde tedavi edilmesi bir sonraki aşamayı oluşturur. KML tedavi yöntemleri, hastalığın seyrine göre değişiklik gösterebilir. Tedavi kapsamında ilk olarak tam kan sayımında ortaya çıkan bozuklukların giderilmesi amaçlanır. Sonraki aşamada ise moleküler ve sitogenetik anormalliklerin normal hale getirilmesi için çeşitli uygulamalardan yararlanılır.
İlk tanı konulduğunda genellikle hastaların lökosit seviyeleri yüksektir. Lökosit seviyelerinin oldukça fazla yükselmesi, damarların tıkanmasına neden olabilir. Bu tür durumlarda hücre ayıcı olarak bilinen alet kullanılarak lökaferez işlem gerçekleştirilir. Bu işlem ile sayısı artış gösteren lökositlerin bir kısmının vücuttan atılmasına destek olunur.
Hastalığın ilk basamak tedavilerinden bir diğeri, Philadelphia kromozomunun etkilerini ortadan kaldırmayı mümkün kılan çeşitli ilaçların kullanımıdır. Belirtilen ilaçlar, KML belirtilerinin minimalize edilmesini sağlar. Bunun yanı sıra hastaların bir kısmında Philadelphia kromozomunun etkilerinin ortadan kaldırılması da olanaklıdır.
KML ve kronik hastalık yönetimi kapsamında belirtilen tedavi yöntemlerinden uygun olanları tercih edilir. Hastalığın semptomlarına yönelik tedavi yöntemlerinin uygulanması, belirtilerin azaltılmasına katkıda bulanabilir. Bu nedenle ortaya çıkan belirtiler dikkate alınmalı ve uzman destek talep edilmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hatalığın detayları hakkında bilgi edinmek için birçok soru ön plana çıkabilir. Bu sorular, aynı zamanda semptomların tanınması açısından da önemlidir. Bu sorular, hastalığın tanı ve tedavisine yönelik olabilir.
Kronik Miyeloid Lösemi (KML) evreleri nelerdir?
Hastalığın temelde 3 farklı evresi bulunur. İlk evre başlangıç evresi olarak da bilinir. Bu evrede yorgunluk ve kaburgaların sol tarafının altında dolgun hissi ortaya çıkabilir. İkinci evre ise hızlandırılmış faz olarak adlandırılır. Bu aşamada beyaz kan hücreleri olgunlaşmaya devam edemeyip kemik iliğinde lösemi hücresi 10-19 oranında bulunur.
Bu evrede ateş, doygunluk hissi, diyet yapmadan istemsiz bir şekilde gelişen kilo kaybı ve dalakta büyüklük gibi çeşitli belirtiler ortaya çıkabilir. Son evre ise blast krizi olarak da adlandırılabilir. Bu evrede kanda ya da kemik iliğinde lösemi hücresi %20’lere kadar çıkabilir. Enfeksiyonlar, kanama, kemik ve karın ağrısı gibi belirtiler bu evrede görülür. KML ve hedefe yönelik tedavi bu aşamada son derece önemli bir hal alır.
Hamilelikte Kronik Miyeloid Lösemi (KML) tedavisi nasıldır?
Hamilelik sürecinde KML hastalığının tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Fakat bu ilaçların anne adayı ve bebeğe zarar vermemesi oldukça önemlidir. Hamilelik esnasında hastalığın düzenli olarak kontrol edilebilmesi bebek ve anne adayının sağlığı açısından ön plana çıkan bir unsurdur. KML iyileşme süreci kapsamında anne adayına zarar vermeyecek tedavi yöntemlerinin seçilmesi son derece önemlidir. Eğer hamilelik sürecinde KML belirtilerinden herhangi biri ortaya çıkarsa lösemi ve hematoloji tıbbi biriminden destek alınmalıdır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
