Kanser Önlenebilir Mi?
Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması ve büyümesi sonucu oluşan bir hastalık grubudur. Sağlıklı hücreler gerektiği yerde ve gerektiği kadar bölünür ve ölür. Fakat kanser hücreleri bu kontrol mekanizmasını kaybeder, anormal şekilde çoğalmaya ve birikmeye başlar. Zamanla bu anormal hücreler tümörleri oluşturur ve çevre dokulara ve organlara yayılabilir. Kanser tedavisi, kanser türüne, evresine ve genel sağlık durumunuza bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak tedavinin ilk ve en önemli adımı hastalığa yakalanmamak adına sağlık tedbirleri almaktadır.
Kanser Nedir?
Kanser, vücut hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde büyüyüp çoğalması sonucunda oluşan bir hastalıktır. Kanserin belirtileri, genellikle kanserin türüne ve yerine bağlı olarak değişebilir; ancak yaygın belirtiler arasında anormal şişlik veya yumru hissi, sürekli yorgunluk, kilo kaybı, anormal kanama veya yara iyileşmeme, uzun süren öksürük veya boğaz ağrısı bulunabilir.
Kanserin tedavisi, hastalığın evresine, yerleşim yerine ve genel sağlık durumuna göre belirlenir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi müdahale, kemoterapi (ilaç tedavisi), radyoterapi (radyasyon tedavisi), hedefe yönelik tedaviler (örneğin, immünoterapi) ve hormon tedavisi yer alır. Tedavi planı genellikle bir veya birden fazla yöntemin kombinasyonundan oluşur ve her hasta için kişiselleştirilir.
Erken teşhis ve tedavi, kanserin etkin bir şekilde yönetilmesinde kritik öneme sahiptir.
Kanser Önlenebilir Mi?
Konfor alanımızın dışına çıktığımızda, rutinlerimizi değiştirdiğimizde, hayatımıza sağlıklı beslenmeyi, günlük spor yapmayı, kilo kontrolünü özetle bilinçli yaşam şeklini dahil ettiğimizde birçok hastalığa yakalanma olasılığımızı da düşürmüş oluyoruz. Peki tam olarak neler yapmalıyız? Liv Hospital Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Itır Şirinoğlu Demiriz, toplum olarak artık daha bilinçli olduğumuz kanser hastalığı ile ilgili önerilerde bulundu.
Daha Bilinçliyiz
Toplumumuz artık kanser tanısında çok daha bilinçli ve uyumlu. Tüm dünyada her bir farklı kanser türü için çok çeşitli, geniş çaplı giderek daha da moleküler yöntemlere evrilerek tanı ve tedavide gelişmeler olumlu yönde ilerlemektedir.
Destek Olmak Bizlerin Elinde
Bizler hekim olarak tanı ve tedavi aşamalarını yönetebildiğimiz kadar aile bireylerinin sağlıklı ömürlerine devam edebilmeleri konusunda da destek olmaya çalışmaktayız. Bu süreçte hareketsiz yaşamdan (sedanter) uzaklaşmak, stres kontrolünde ve sağlıklı beslenmede tavsiyelerde bulunmak da bizlerin görevidir. Elbette ki hiçbir yöntem yüzde yüz engelleyici değildir ancak bilinçlenmek her şeyden önemlidir.
Neler Yapabilirsiniz?
- Egzersiz: Kanser ve egzersiz arasındaki ilişki birçok bilimsel çalışmada kanıtlanmıştır. Hareketsiz kalan bedenin kansere yatkınlığı birden fazla sebep nedeni ile artmaktadır. Örneğin haftalık 4-6 saat yürüyüşler ile hastalık riski %10 azaldığı gibi eğer tedavi sürecinde ise iyileşmeyi, bedenin eski gücüne kavuşmasını da hızlandırmaktadır.
- Kilo kontrolü: Aşırı kilolu bireylerde kanser gelişim oranı yaklaşık %60 artmaktadır. Aktif yaşamak, sağlıklı egzersiz politikaları ve elbette sağlıklı beslenme ile kilo kontrolü sağlanması koruyucudur.
- Sağlıklı beslenme: Özellikle bağışıklık sistemimizi, barsak mikrobiyotamızı destekleyen gıdalardan ağırlıklı beslenmek çok kıymetlidir. Bu grup dahilinde meyveler, sebzeler, yoğurt gibi probiyotik süt ürünleri ve işlenmemiş proteinler hem kilo kontrolünde etkin hem de kanserden koruyucudur. Tuzlu gıdalar, işlenmiş kimyasal içerikli fast food ürünlerini soframızdan kaldırmalıyız.
- Yoga, meditasyon, orman yürüyüşleri: Yaşam koşullarının her geçen gün zorlaştığı günümüz şartlarında kendimize vakit ayırmalı, müzik eşliğinde doğa yürüyüşleri ya da ruhu dinginleştiren yoga gibi meditasyonlara şans vermeliyiz. Stresin tetiklediği sayısızca negatif olay gibi kanser üzerine de etkisi inkar edilemez.
Hepimizin alıştığı şeylerden vazgeçmesi ya da değişiklik yapması konfor alanımızın bozulması gibi düşünülse de bazen konfor sanılan sizin için zararlı olabilir.
Stres Kansere Neden Olabilir
Kronik ve sürekli stresin uzun dönemde sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabileceği bilinmektedir. Stresin bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri ve vücuttaki inflamatuar süreçleri artırarak, dolaylı yoldan kanser riskini artırabileceği düşünülmektedir. Örneğin, stresin neden olduğu uyku düzensizlikleri veya beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve bu sayede kanser gelişim riskinin artmasına katkıda bulunabilir.
Ancak, kanserin oluşumu genellikle çok faktörlü bir süreçtir ve genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerinin etkileşimi sonucunda ortaya çıkar. Dolayısıyla, stresin kansere doğrudan neden olduğunu söylemek yerine, uzun süreli ve şiddetli stresin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri ve bağışıklık sistemi üzerindeki potansiyel etkileri dikkate alınmalıdır.
Aşırı Kilo Kanseri Tetikleyebilir
Aşırı kilolu veya obez bireylerde kanser gelişim riski önemli ölçüde artmaktadır. Obezite, birçok kanser türü için önemli bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir. Fazla yağ dokusunun vücuttaki hormonal dengeleri bozması, özellikle östrojen ve insülin gibi hormonların seviyelerini artırarak kanser hücrelerinin büyümesini teşvik edebilir. Obez bireylerde ayrıca düşük düzeyde kronik inflamasyon bulunabilir, bu da kanser gelişimine katkıda bulunabilir.
Özellikle meme, rahim, bağırsak, böbrek, karaciğer gibi kanser türlerinde obezite ile ilişkili artışlar gözlemlenmiştir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmak, düzenli egzersiz yapmak ve ideal kiloyu korumak, kanser riskini azaltmak için önemli adımlardır. Ayrıca düzenli sağlık kontrolleriyle erken teşhisin sağlanması da kanserle mücadelede önemlidir.
Hareketsiz Yaşam Kanser Nedeni
Hareketsiz bir yaşam tarzı, kanser riskini artırabilen birçok faktöre katkıda bulunabilir. Hareketsizlik, vücut ağırlığının artmasına ve obeziteye yol açabilir. Obezite ise birçok kanser türü için önemli bir risk faktörü olarak bilinmektedir. Ayrıca, düzenli fiziksel aktivitenin az olması, vücuttaki hormonal dengeleri bozabilir ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. Bu durum, kanser hücrelerinin vücutta kontrolsüz bir şekilde çoğalmasına ve yayılmasına zemin hazırlayabilir.
Hareketsizlik ayrıca sindirim sistemi fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir ve bağırsak kanseri riskini artırabilir. Bu nedenle, düzenli egzersiz yapmak, ideal kiloyu korumak ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmek, kanser riskini azaltmak için önemli adımlardır.
Kanser Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanser tedavisi, hastalığın türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer bireysel faktörlere göre belirlenen bir dizi yöntemden oluşur. Temel kanser tedavi seçenekleri şunlardır:
Cerrahi: Kanserli dokunun cerrahi olarak çıkarılması, kanserin yerleşim yerine ve yayılma durumuna bağlı olarak kullanılır. Ameliyat, kanserin kontrol altına alınması veya tedavi edilmesinde önemli bir rol oynar.
Kemoterapi: İlaçlar aracılığıyla kanser hücrelerinin öldürülmesi veya büyümesinin durdurulması amacıyla kullanılan tedavi yöntemidir. Kemoterapi sistemik olarak tüm vücuda yayılan kanser hücrelerini hedefler.
Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanserli hücrelerin yok edilmesi veya büyümesinin kontrol altına alınması işlemidir. Radyoterapi, kanserin bulunduğu bölgeye odaklanarak yerel olarak uygulanabilir.
Hedefe Yönelik Tedaviler: Belirli genetik veya moleküler özelliklere sahip kanser hücrelerini hedef alan ilaçlar ve diğer tedavi yöntemleridir. Hedefe yönelik tedaviler, kanser hücrelerini daha spesifik bir şekilde hedef alarak sağlıklı hücrelere daha az zarar verme eğilimindedir.
Immunoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendirerek veya kanser hücrelerinin bağışıklık sistemi tarafından tanınmasını sağlayarak kansere karşı savaşan bir tedavi yöntemidir.
Hormon Tedavisi: Hormonlara duyarlı kanser türlerinde, hormon üretimini engelleyerek veya hormon reseptörlerine bağlanarak kanser hücrelerinin büyümesini kontrol altına almaya yönelik tedavi yöntemidir.
Kanser tedavisinde genellikle bu yöntemlerin bir kombinasyonu kullanılır ve tedavi planı hastanın bireysel durumuna göre kişiselleştirilir. Erken teşhis, doğru tedavi seçimi ve multidisipliner yaklaşım kanser tedavisinde başarı şansını artırır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde Liv Hospital'da tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. .
