Gerontoloji

Gerontoloji, yaşlılık sürecini inceleyen, yaşlanma ile ilgili fiziksel, psikolojik, sosyal ve kültürel değişimleri anlamaya çalışan bir bilim dalıdır. Bu disiplin, yaşlılıkla ilgili konuları araştırma, anlama ve yaşlı bireylerin yaşamlarını iyileştirmeye yönelik bilgi üretme amacını taşır. Gerontoloji, genellikle multidisipliner bir yaklaşım benimser, yani birçok farklı bilim dalından gelen araştırmacılar ve uzmanlar bir araya gelmektedir.

Gerontoloji Nedir?

Yaşlıların, diğer insanların reddettiği fiziksel değişimlerden ve fiziksel kısıtlamalardan endişe duyması ender rastlanılan bir durum değildir. Toplumda, yaşlıların emsalsizliği ve yaşlarından dolayı diğerleriyle eşit oldukları, kabul edilmiyor. Yaşlıların kendi kendilerine bakabilmeleri için toplumda ön çalışmaların yapılmış olması şarttır, kendi yaşamlarına karşı sorumluluklarını vurgulamak ve onlara hitap etmek de son derece önemlidir.

Liv Hospital Ulus’ta Geriatri ve Nöroloji, Onkoloji ve ilgili kliniklerle oluşturulan geriontolojik bakış açısıyla yaşlılıkla ilgili konuları yaşlıların yetkinlik, bağımsızlık ve yaşam kalitesini korumak için neler yapabileceğini ortak sorulara cevaplar aramak ve kararlaştırmak için çalışıyor. Liv Hospital Ulus’ta uygulamalı gerontolojik danışmanlık hasta ve hasta yakınlarına sunuluyor. 

Gerontoloji Hastalıkları Nelerdir?

Tıbbi, psişik, sosyal sorunlarla makro ve mikro düzlemlerde birbiriyle bağlantılı, ancak aynı zamanda spesifik sorunlara yol açıyor. Güncel gelişmeler, bunun devam edeceğine işaret ediyor. Liv Hospital Ulus’ta bu süreçte ortaya çıkan kompleks psikolojik, sosyal psikolojik ve sosyal sorunların yaşlılarda ve onlarla ilgilenen aile fertlerinde yarattığı sorunları gidermeye yönelik danışmanlık yapılıyor. 

•    Aile içi gerginlik ve çeşitli türden baskılar
•    Rol değişimleri 
•    Yaşam ödevlerini yerine getirmede yaşanan krizlerin çözümüne destek 
•    Sosyal beraberliğin ve sosyal etkileşimin yaşlıda ve çevresinde değişen değeri
•    Spesifik koşulların yarattığı yeni deneyimler ve düşünceler ve bunlara izin verme istekliliğinde yaşanılan sorunlar 
•    Evlere kapanmak zorunda kalan yaşlılar ve aile fertleri arasında çatışmalı sosyal ilişkilere eğilim ve sosyal ilişkileri dengelemede yaşanılan sorunlar
•    Yaşlı bireyin kendi eylemlerini organize etmede ve bireysel sorumluluk alma istekliliğinde ortaya çıkan problemler ve bu problemlerden etkilenen ailelere yönelik sorunlar

Liv Hospital Ulus’ta yaşlılara yönelik günlük uygulamalarda eşzamanlı teşhis ve eşzamanlı tedavi uygulanıyor. Ayrıca, yaşlılara ve ailelerine eşzamanlı yardım hizmeti sunuluyor. Tedavide yaşlının semptomları, yaşam durumu, kişiliği ve geçmişi hakkında yeterli bilgi, nesnel veriler gibi yaşam durumunu tanımak, önemlidir. Böyle bir anlayış ve “yaşlı-uzman” etkileşiminin profesyonel tasarımı için, profesyonellerin ayrıca mutlaka gerontolojik bilgiye ihtiyacı vardır. 

Liv Hospital Ulus Gerontoloji Kliniği

Liv Hospital Ulus bünyesinde Geriatri ve diğer birimlerin hekimleriyle birlikte yaşlı hasta ve yakınlarına yönelik İntervensiyon Gerontolojisi uygulanıyor. Yaşlılıkta bireysel yetkinliğin sürdürülmesi ve teşvik edilmesi için öngörülen tüm önlemleri intervensiyonel-gerontolojik önlem olarak tanımlanır. İntervensiyon Gerontolojisi, yaşlanma ve yaşlılık imajlarını düzeltmek veya kayba uğramasını önlemek amacını gütmektedir.   
Gerontolojik intervensiyonların temel varsayımı şudur: Hastalıklar, sakatlıkla son bulmak zorunda değildir. Yani gerontolojik intervensiyonlar daima pozitif bir varsayım ya da pozitif bir vizyon ile başlamaktadır.

Sadece olumlu değil, aynı zamanda gerçekçi de olmalıdır.  İntervensiyon Gerontolojisi kavramından, yaşlanma sürecinde ve yaşlılıkta refaha ve memnuniyete katkıda bulunan tüm etkinlikleri anlıyoruz. İntervensiyon gerontolojisi, genel anlamıyla “Psiko-fiziksel yüksek refah düzeyini koruyarak hasta olan veya ileri yaşlara ulaşma çabalarının tümüdür ve Lehr (1979) ve arkadaşlarının ifade ettiği gibi planlanmış davranışsal değişim sürecidir. 

İntervensiyon gerontolojisinin bağlamında Liv Hospital Ulus’ta Geriatri, Nörolog ve diğer hekimlerle birlikte yaşlı hastalara şu model uygulanıyor:

Optimizasyon: Olumlu gelişim koşullarının yaratılması. Güçsüz yanları dengelemek ve güçlü yanları teşvik etmek.

Önleme: Beceri kaybının önlemesi. Bedensel, zihinsel ve sosyal yeteneklerin korunması. Sağlığın ve ilgi alanlarının koruması. Yaşlılığa bağlı kayıpların geciktirilmesi, hafifletilmesi veya önlenmesi.

Rehabilitasyon/Terapi: Oluşan rahatsızlık veya hasarların tedavi edilmesi. Kayba uğramış olan yeteneklerin yeniden kazandırılması. 

Yönetim: Değişmeyen sorun haline gelen durumlarda, mevcut kazançların kaybolmaması için güvence altına alınmasına yönelik girişimler. 

Hasta ve Yakınları

•    Psikoterapik intervensiyonlar
•    Bakım amaçlı intervensiyonlar
•    Psikolojik intervensiyonlar
•    Sağlıklı yaşlanma yönündeki intervensiyonlar 
•    Mimari intervensiyonlar, (yaşlı hastanın; olası- evde düşme ve kazalardan korumaya yönelik uygulamalı gerontolojik bilgiler sunulabilir. Bu alan ülkemizde hiçbir sağlık kurumunda maalesef değerlendirme dışındadır.

Süpervizyon

Hekim-gerontolog-iş birliği kapsamında yapılan süpervizyon kapsamında haftada bir kere olmak üzere hekimlerin ve hemşirelerin (gerekliyse diğer personelin) bir araya geleceği toplantı düzenlenir (en fazla 10-15 kişi). Toplantıya katılan kişiler ölen ve tedavi gören yaşlılarla ilgili yaşadıklarını ve yaşantılarını, duygu ve düşüncelerini, başarılarını ve başarısızlıklarını masaya yatıracak, tecrübelerine dayanan önerilerini ortaya koymaları sağlanır. Bu sayede sahip oldukları streslerini atmaları ve yeni enerji ile işlerine davam etmeleri sağlanır.

Eğer hekim ve gerontolog uygun ve gerekli görürlerse, süpervizyon yaşlı hastaların aile fertlerine de uygulanabilir. Yaşlısı ölen kederli ve yaşlısı tedavi gören umutlu aileler ayrı ya da birlikte süpervisyon olanağından faydalanabilirler. Bu karar hekim-gerontolog-iş birliği ile verilir.

Hekim-gerontolog-iş birliği ile amaç, yaşlı insanı tam teşekkülü bakım altına almak ve onu yönetilen kişi haline getirmek değildir. Amacımız yaşlı insanı özerk ve bağımsız kılmaktır. Hedefimiz ömür boyu sürecek olan yaşlanma sürecinde insanı, içine doğduğu ve içinde yaşadığı sosyal yapıların kapsamında ve kapsamı dışında cereyan eden, yaşlanmasını etkileyen süreçler üzerine aydınlatmak, onun bilgi eksikliğinden kaynaklanan zorunluluklarını ve feragatlerini gidermek ve önlemektir.